De natuur in het Korenburgerveen bij Winterswijk ontwikkelt zich beter dan op basis van theoretische stikstofmodellen werd voorspeld, zo blijkt uit een analyse van onderzoeker Bart Smeets, die meerdere rapporten analyseerde die in opdracht van de Provincie Gelderland en Natuurmomenten werden opgesteld. Voor LTO Noord is de analyse reden om beleidsmakers op te roepen om naar meer dan alleen stikstofuitstoot te kijken als het gaat om natuurherstel. Uit het onderzoek blijkt bovendien dat herstelmaatregelen, die door boeren, tuinders en natuurbeheerders zijn genomen, een gunstig effect hebben op de ontwikkeling van de natuur.
Smeets, senior ecoloog en stikstofdeskundige bij ECONU, komt tot de conclusie dat bepaalde herstelmaatregelen een groot effect hebben in het Korenburgerveen. “Ongetwijfeld is een overmaat aan stikstof ongunstig voor kwetsbare planten die een voorkeur hebben voor voedselarme omstandigheden. Maar het is duidelijk dat door de gerichte maatregelen het effect van de stikstofuitstoot geminimaliseerd wordt. Ik wil ervoor pleiten dat we verder kijken dan alleen de Kritische Depositie Waardes (KDW)”, zegt Smeets. In het gebied zijn in de afgelopen jaren hydrologische herstelmaatregelen getroffen. Denk hierbij aan het plaatsen van damwanden en het dempen van sloten. Maar ook het kappen van bomen en de aanleg van bufferzones in het deel waar de Stichting Marke Vragenderveen eigenaar en beheerder van is.
Instandhoudingsdoelen grotendeels gehaald ondanks knelfactoren
Het Korenburgerveen is volgens Smeets een natuurparel met veel verschillende, bijzondere en karakteristieke soorten en habitattypen (natuurdoeltype). “In het gebied is sprake van een tegenstrijdigheid in de noodzakelijke ecologische voorwaarden van de verschillende habitattypen. Het ene type heeft baat bij vernatting, maar een ander habitattype zal juist verloren gaan als het te nat wordt. Het lijkt dan ook onmogelijk om in dit Natura 2000-gebied de instandhoudingsdoelstellingen te behalen. Toch lukt dat grotendeels wel. Ondanks de knelfactoren is er over het algemeen sprake van een gunstige ontwikkeling in het gebied”, aldus Smeets.
Diverse maatregelen genomen
Agrariërs in de omgeving hebben de afgelopen jaren diverse maatregelen genomen die passen binnen de Gelderse Maatregelen Stikstof (GMS). Daarnaast loopt de ‘Agenda Innovatieregio Achterhoek’, waarbij door innovaties natuur en landbouw op een toekomstbestendige wijze samen verder kunnen gaan. Ook wordt er al jarenlang succesvol samengewerkt aan verduurzaming in de Vruchtbare Kringloop Achterhoek (VKA).
“Kijk verder dan stikstof alleen!”
Boeren en tuinders zijn bereid en gemotiveerd om zich in te spannen voor betere natuur met behoud van perspectief van de landbouw in de omgeving, zo zegt Stefan te Selle, voorzitter van de afdeling Oost Achterhoek van LTO Noord. “De conclusie van Smeets onderschrijft het gevoel van veel boeren in het gebied en erkent de inspanningen die de agrarische sector al gedaan heeft. We roepen dan ook betrokkenen bij de Gebiedsgerichte aanpak op niet eenzijdig te kijken naar stikstof en blind te staren op KDW’s. Wij zeggen: kies voor een integrale aanpak en monitoring in het gebied zelf, dat is belangrijk voor ons allemaal.”