Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) presenteerde vorige week de effecten van het klimaatakkoord. Daaruit blijkt dat de lage inkomens in Nederland er het meest op achteruit gaan (-1,6%). Dat moet eerlijker, vindt dit kabinet. Direct voerde het een verschuiving door van burgers naar bedrijven. Ook werd verlaging van de energiebelasting voor ‘gewone gezinnen’ aangekondigd.

Nu moeten we nog zorgen dat de mensen met de laagste inkomens niet het meeste betalen. Ruim 170 woningcorporaties en Urgenda presenteerden medio februari al een betaalbaar plan voor extra CO2-reductie. Ook Woningstichting Nijkerk doet mee aan dit actieplan. Het kabinet heeft daar nog niet serieus op gereageerd. Een gemiste kans.

Ontlast sociale huurders

Het overgrote deel van de mensen met een laag inkomen woont in een sociale huurwoning van een woningcorporatie. Het gaat om zo’n 2 miljoen huishoudens; dat komt neer op 30% van de Nederlandse bevolking. De klimaatdoelen moeten voor hen betaalbaar zijn, bepleiten de woningcorporaties en Urgenda.

Deze huurders betalen sinds 2013 een huurdersbelasting. Die heet ‘verhuurdersheffing’ en wordt gefactureerd via de woningcorporaties, maar is feitelijk een extra aanslag op de portemonnee van huurders. Het is geld van huurders, dat corporaties niet meer kunnen inzetten voor verduurzaming, nieuwbouw en het laag houden van de huren.

Het gaat jaarlijks om een bedrag vergelijkbaar met ruim twee maanden huur. Dat gaat linea recta naar de Haagse schatkist en de sociale huurder krijgt er niets voor terug. Dit jaar bedroeg de aanslag zo’n € 1,7 miljard. Dit bedrag loopt vanaf volgend jaar op tot € 2 miljard. WSN betaalt jaarlijks meer dan € 3 miljoen verhuurdersheffing aan het Rijk.

Stel woningcorporaties (en hun huurders) vrij van die belasting!

Woningcorporaties kunnen met dat geld versneld veel meer sociale huurwoningen verduurzamen én de energiekosten voor hun huurders direct verlagen. Door bijvoorbeeld 50.000 extra woningen per jaar gasloos te maken en te voorzien van zonnepanelen, dubbel glas en eventueel isolatie. Zo besparen ze samen veel extra CO2. Hun huurders zien de energierekening dan vanaf de eerste maand dalen. Dat motiveert om mee te doen, zo blijkt ook uit verhalen van huurders.

Daadkracht

De woningcorporaties en Urgenda presenteerden half februari een actieplan om deze betaalbare verduurzaming te realiseren met het geld van de huurdersbelasting. Daarmee tonen ze zich een bondgenoot van het kabinet, dat uitzonderlijke stappen moet zetten om de beoogde CO2-reductie te realiseren. Ook het PBL vermeldt in haar doorrekening van het klimaatakkoord dat er ‘werk aan de winkel’ is.

Dankzij de inspanningen van branchevereniging Aedes aan de klimaattafel Gebouwde Omgeving, heeft het kabinet € 500 miljoen toegezegd voor het versneld gasloos maken van huurwoningen. Een eerste stap, maar niet groot genoeg. Het geld van de verhuurdersheffing (huurdersbelasting!) is nodig om de extra inspanningen en de benodigde CO2-reductie te leveren.

Het is teleurstellend dat betwijfeld wordt of de corporaties de daadkracht en capaciteit hebben om deze volumes te halen. Dat is afleidend en onwaar. Corporaties bewijzen al decennia hun trekkracht in nieuwbouw, stedelijke vernieuwing en woningverbetering. Zij worden daarom wereldwijd geroemd.

Oproep aan kabinet en partijen

De 170 woningcorporaties en Urgenda roepen het kabinet en de politieke partijen in een brief op om hun invloed aan te wenden en te zorgen voor een stop op de verhuurdersheffing. Daardoor kunnen corporaties de Nederlandse woningvoorraad sneller verduurzamen en bijdragen aan de beoogde CO2-reductie. Bovendien wint de regering daarmee in één klap draagvlak bij 30% van de Nederlandse bevolking.

Woningstichting Nijkerk
Peter Toonen directeur-bestuurder