Tijdens de zomervakantie heeft de actiegroep tegen een mogelijk AZC in Nijkerkerveen updates gegeven over de impact van het communicatiebeleid, met een focus op woningen, onderwijs en zorg. Recent bespraken ze de situatie op Europees niveau, de positie van Nederland, en het voorstel dat naar de fracties is gestuurd. Vorige week hebben ze de standpunten van de verschillende lokale raadsfracties in deze kwestie belicht. Vandaag ronden ze deze reeks af door dieper in te gaan op de cijfers, feiten en berekeningen die de inhoud van hun voorstel onderbouwen.

Inleiding

Op 21 september 2023 nam de gemeenteraad van Nijkerk unaniem een motie aan om de communicatie op strategisch niveau te verbeteren, wat een extra uitgave van ongeveer een half miljoen euro inhoudt. Gezien de complexe situatie rondom het AZC, informeren we u in de komende weken over de relevante informatie en mogelijke gevolgen van de beslissingen die binnenkort in Nijkerk moeten worden genomen. Deze week richten we ons op de cijfers, feiten en aannames in het proces van besluitvorming.

Het Stopt Niet met 278!

Het huidige debat richt zich sterk op het aantal van 278 asielzoekers, maar het is een misvatting te denken dat het probleem daarmee is opgelost. De instroom van asielzoekers zal, zoals in voorgaande jaren, blijven doorgaan. Dit betekent dat we niet alleen nu, maar ook in de toekomst moeten blijven zoeken naar oplossingen. Hieronder volgt een prognose van de benodigde groei in het aantal plaatsen in een AZC voor de komende jaren, gebaseerd op de huidige cijfers van het COA.

Op basis van deze getallen is een groei van het aantal benodigde asielplaatsen in Nijkerk te berekenen.

Regie en Financiën

Het is essentieel dat de burgemeester en wethouders, zoals door de lokale politieke partijen wordt ondersteund, de regie overnemen van het COA. Het verkrijgen van inzicht in de totale kosten voor de opvang van asielzoekers en statushouders is een complexe opgave. Volgens het COA bedragen de jaarlijkse kosten voor een asielzoeker in een AZC €30.400. De onderstaande berekening laat zien wat deze kosten zouden betekenen bij een start met 278 asielzoekers. Deze bedragen zijn aanzienlijk. Tot op heden zijn er echter nog geen duidelijke afspraken gemaakt over welke kosten voor rekening van Nijkerk komen.

Woningtekort in Nijkerk

Net als in de rest van Nederland kampt Nijkerk met een tekort aan betaalbare woningen. Naast de huidige vraag moeten er nog zo’n 100 woningen worden gevonden voor de statushouders die al zijn toegewezen. Tot 2030 zijn er bouwplannen om jaarlijks ongeveer 250 woningen te realiseren, waarvan 35% (88 woningen) bestemd is voor sociale huur of goedkope koopwoningen.

Op basis van de taakstelling voor de gemeente tot en met 2024 kunnen we de toekomstige behoefte berekenen. Dit is gebaseerd op de gemiddelde groei van het aantal asielzoekers, waarvan ongeveer 80% in Nederland statushouder wordt. Als we deze cijfers vergelijken met de 88 nieuwe woningen die jaarlijks worden gepland, ontstaat een duidelijk beeld van het verwachte tekort.

Zelfs als alle sociale huurwoningen en goedkope koopwoningen volledig aan statushouders worden toegewezen, zullen we nog steeds een aanzienlijk tekort aan woningen hebben. Dit betekent dat er geen woningen beschikbaar zullen zijn voor starters uit Nijkerk.

Conclusie

Het probleem van de opvang van asielzoekers in Nijkerk is complex en vraagt om een grondige en doordachte aanpak. De huidige plannen en middelen zijn onvoldoende om zowel de behoeften van de asielzoekers als die van de lokale bevolking adequaat te vervullen. Het is daarom van groot belang dat de gemeente duidelijk maakt aan minister Faber dat ze deze koers niet kan en wil volgen, gezien de ernstige gevolgen die dit met zich meebrengt.