We schrijven 1924. Nijkerkerveen is een kleine Veluwse gemeenschap, waar iedereen elkaar lijkt te kennen. Willem van den Brandhof komt uit Ede en krijgt verkering met Mijntje Veer uit Hoevelaken. Samen worden ze liefdevol opgenomen in de geborgen Nijkerkerveense gemeenschap, waar Willem van den Brandhof aan de Van Dijkhuizenstraat een kleine winkel met een buurtcafe opent.
Willem was van oorsprong boerenknecht maar kon het werk niet meer aan omdat het te zwaar voor hem werd. De winkel is dan ook een uitkomst voor hem. In de beginperiode verkopen ze voornamelijk kruidenierswaren, maar er blijkt veel behoefte te zijn aan andere producten. In de winkel wordt vervolgens manufacturen en modestoffen verkocht. Het café van Van den Brandhof wordt gekscherend een ‘praathuis’ genoemd, omdat veel laatste nieuwtjes er worden uitgewisseld tussen de klanten.
Het buurtcafe in de beginjaren. Op de foto ziet u het echtpaar van den Brandhof met de oudste zoons Gerrit en Eep
Een foto uit het familie archief uit het jaar 1929. Van links naar rechts ziet u vader Willem, zoon Gerrit, zoon Eep, een klant, moeder van den Brandhof en de hulp in de huishouding, mevrouw van Doornik-Mosterd.
Het buurtcafé van de familie Van den Brandhof sloot in 1936. De zaak was zo druk dat er weinig tijd overbleef om het café goed draaiende te houden. Willem besluit zelfs in 1938 uit te gaan breiden. Inwoners van het dorp gaven aan dat de medewerkers van de zaak modebewust is, waardoor er altijd kleding volgens de laatste mode hangt. Dit gold volgens hen ook voor meubelen en aanverwante artikelen. De winkel bleef volgens Willem een ‘praathuis’, want nu wisselden klanten onderling nieuws in zijn zaak uit. Op zaterdagavond gebeurde het regelmatig dat Mijntje en Willem om 22.30 uur nog bezig zijn om de zaak op te ruimen en schoon te maken, omdat klanten tot sluitingstijd gezellig bleven kletsen.
Een foto uit het jaar 1938. Van links naar rechts ziet u zoon Eep, vader met zoon Gijs op de arm, moeder met zusje Gerrie en zoon Gerrit.
Een advertentie van de kruidenierswinkel in de krant.
Mijntje en Willem kwamen op voor de armsten onder de Veense bevolking. Als iemand krap bij kas zat, konden ze pas later hun rekening vereffenen zodat ze hun geld konden besteden aan eten. Had men werk, dan werd er weer betaald.
De zaken liepen goed, ook al is het niet makkelijk in de jaren dertig van het begin van de vorige eeuw. Van den Brandhof houdt echter stand, samen met zijn echtgenote. Hij vertelt zijn zoon meermaals dat ‘de mensen moeten weten wat ze bij je kopen. Ze moeten je kunnen vertrouwen’. Als de zonen thuiskomen uit school, moeten ze meteen aan het werk en gaan venten met de producten van de winkel. Gerrit van den Brandhof vertelt in een oud interview hierover: ,,Wat heeft de jeugd toch een veel betere kansen dan in onze tijd. Als ik vroeger uit school kwam, stond moeder me al op te wachten en zei ze: ‘Gerrit, ga maar gauw bestellingen ophalen. En denk erom, veel meebrengen’. Of ik ging met de handel de boer op en had het hart niet om terug te komen voor ik alles kwijt was. Het was een harde tijd, maar we waren tevreden. We mogen gelukkig zeggen dat we in een betere welvaart leven, al moeten de mensen wel op de centen passen.” Zijn broer Eep was op zijn veertiende aan de beurt om met de transportfiets langs de huizen te venten.
Het personeelsbestand groeide mee met de zaak.
Een foto van de winkel rond 1975
Het zijn Eep en Gerrit die later de winkel overnemen. Later treden hun zonen, die allebei Wim heten ook toe tot de directie. In 1957 volgt de eerste grote verbouwing met een uitbreiding van 180 m2. De uitbreiding zorgt ervoor dat er gordijnen, vloerkleden en meubelen verkocht kunnen worden. Al tijdens de bouw merkt de directie dat ze nog steeds ruimte tekort komen. Tien jaar later wordt er een noodgebouw geplaatst van 450 vierkante meter.
In 1973 volgt het besluit om de kruidenierszaak te sluiten. Het was een beslissing die niet over een nacht ijs ging. Het zorgt er wel voor dat de zaak nog verder kan uitbreiden, waardoor in 1975 het totaal vernieuwde en gemoderniseerde pand geopend kan worden door wethouder Peter Dirksen. De winkel heeft een oppervlakte gekregen van 1100 m2. In de kruidenierswinkel werd de kapperszaak van P. Dekens uit Nijkerk gevestigd. Ook het hulppostkantoor dat oorspronkelijk gerund werd door de heer Blom aan de Schoolstraat kreeg een plek in het gebouw. De familie Van den Brandhof vond namelijk dat deze service voor de Veenders moest blijven bestaan. Het bedrijf stopte eind december 2022. Het pand werd aangekocht door de Nijkerkse ondernemer Gerard van den Tweel.
Een foto van het pand in 1981.
Wil je nog meer Nijkerkerveense geschiedenis lezen en bekijken? Klik dan hier.