Op 1 april 1966 begon in Nijkerkerveen een bijzonder verhaal: dat van schoenmaker Theo van Hattum. Voor het eerst kreeg het dorp een eigen schoenhersteller. In een klein schuurtje bij zijn schoonvader, klompenmaker Aart van den Bor repareerde Theo zijn eerste schoenen en pantoffels. Tot die tijd deed hij dit vooral voor zichzelf in de avonduren, maar nu werd het ernst. Overdag werkte hij nog halve dagen bij schoenhandel Bos in Nijkerk, waar hij veertien jaar in dienst was geweest. Twee jaar later waagde hij de sprong: volledig zelfstandig, in datzelfde kleine schuurtje.

Van Amersfoort naar Nijkerkerveen

Theo was geboren in Amersfoort en had daar het schoenmakersvak geleerd. Maar zoals bij velen veranderde zijn leven door de liefde: hij trouwde met Alie uit Nijkerkerveen, woonde korte tijd bij haar ouders in en vestigde zich daarna in Nijkerk. Toch besloot hij zijn bedrijf in Nijkerkerveen op te bouwen. Waarom? Omdat daar nog geen schoenmaker was én omdat het gezin inmiddels een woning kreeg aan de Van Rootselaarstraat. Het schuurtje achter dat huis werd al snel omgebouwd tot werkplaats.

De noodwinkel en de eerste verkoop

Al gauw bleek dat er niet alleen schoenen gerepareerd moesten worden: er was ook vraag naar nieuwe schoenen en pantoffels. Theo kocht in Bodegraven een tweedehands noodwoning, een houten barak van zeven meter lang en drie meter breed, met een glazen pui als etalage. Met hulp van buurtbewoners werd de hele constructie op een vrachtwagen geladen en achter het huis van Theo in Nijkerkerveen weer opgebouwd. Daar begon de eerste echte winkel.

De collectie groeide gestaag. Eerst schoenen, pantoffels en laarzen, maar al snel kwamen er veters, schoencrème, riemen, tassen en zelfs nylonkousen en T-shirts bij. Tijdens het WK voetbal in Argentinië verkocht Theo T-shirts met WK-opdruk, een groot succes.

Bekend in het dorp

De noodwinkel stond wat achteraf, en het gebeurde eens dat een vertegenwoordiger de winkel niet kon vinden. Hij vroeg het aan spelende kinderen in de straat, waarop een van hen zei: “Dan moe je bie ven Hattum weze, die woent daor!”Vanaf dat moment wist iedereen in het dorp waar ze moesten zijn. Theo en Alie werden een vertrouwd gezicht in Nijkerkerveen.

Verhuizen en uitbreiden

Het succes groeide, maar ook de ruimtebehoefte. Toen er een dubbele woning aan de Schoolstraat te koop kwam, greep Theo zijn kans. Het gezin verhuisde, de noodwinkel werd afgebroken en bij het nieuwe huis weer opgebouwd. Met hulp van maar liefst dertig buurtbewoners werd de hele constructie verplaatst. Sinds juli 1969 woonde de familie Van Hattum in de Schoolstraat, maar ook daar was het al snel te klein. Dozen met nieuwe schoenen stonden zelfs op zolder en in de gang.

Gezinsbedrijf

Theo repareerde de schoenen, Alie runde de winkel. Dochter Evelien hielp op zaterdagen; zoon Theo had er minder mee, maar hielp wel als het nodig was, vooral met de seizoenswissels wanneer stapels schoenendozen van zolder naar beneden en weer terug moesten. Vertegenwoordigers kwamen thuis langs, soms zelfs op familieverjaardagen, en Theo bezocht elke maandag trouw de schoenenbeurs in Utrecht.

Theo stond bekend als een eerlijk en sociaal man. Klanten die het moeilijk hadden, mochten soms later betalen – vaak met de kinderbijslag – en voor wie het écht niet breed had, repareerde hij schoenen soms gratis.

Er zijn ook levendige herinneringen aan Theo’s persoonlijke kant. Zo reed hij in een grote blauwe Mercedes, waarvan werd gezegd dat die ooit van Prins Claus was geweest. Theo noemde de auto zijn “troetelkindje”. En dan was er het beroemde twee-fase belletje in die Mercedes: een speciaal claxonsignaal waarmee hij andere weggebruikers aan de kant liet gaan. Tot groot vermaak van Theo zelf – en tot lichte ergernis van zijn zoon, die er vaak naast zat. Het tekent de humor en eigenheid waarmee Theo in het leven stond.

Het leven na de winkel

Rond 1995, toen Theo zo’n 62 was, stopte hij met de winkel. Maar stilzitten deed hij niet: hij bleef schoenreparaties doen voor winkels in de regio, gewoon als hobby. Pas toen ziekte hem dwong, legde hij het werk neer.

Theo overleed in 2011. Zijn vrouw Alie, die altijd een centrale rol speelde in de winkel en het gezin, woont sinds 2023 in een verzorgingshuis in Eemnes. Ze is inmiddels bijna 92 en herkent gelukkig nog haar dochter Evelien en de kleinkinderen. Het ouderlijk huis aan de Schoolstraat, dat jarenlang het hart van het familiebedrijf was, is in januari verkocht en wordt nu gerenoveerd.

Een warme herinnering

De geschiedenis van Schoenhandel Theo van Hattum is er een van hard werken, dorpsgemeenschap en familiebanden. Van een klein schuurtje in 1966 tot een vertrouwde winkel voor heel Nijkerkerveen – het verhaal van Theo en Alie laat zien hoe een bedrijf ook een sociaal hart kan hebben, midden in het leven van een dorp.

Wil je meer uit de Nijkerkerkerveense geschiedenis lezen en zien? Klik dan hier.