Stel je voor dat iedereen besluit al zijn vrijwillige taken één dag neer te leggen, wat zou er dan gebeuren? Stakingen in het streekvervoer zijn absoluut voelbaar en vragen een aanpassing van de reiziger die wél van huis moet of wil. Blijven vuilnisophalers of gemeentelijke handhavers thuis, dan levert dat op termijn een flinke chaos op, maar een dag zingen we dat wel uit. Maar wat gebeurt er als vrijwillige brandweerlieden hun piepers een dag laten piepen? Of als mantelzorgers ineens massaal besluiten dat zij wel een snipperdag op kunnen nemen?
In het eerste geval kunnen we nog met samengeknepen billen hopen dat er zich geen (grote) brand voordoet. Maar zonder mantelzorgers liggen de mensen voor wie zij zorgen misschien wel een hele dag in hun eigen urine of ontlasting in bed. Veel onbetaald werk is natuurlijk niet vrijwillig en al helemaal niet vrijblijvend. En uiteraard is er niets mis met strijden voor betere arbeidsvoorwaarden in je beroepsgroep. Maar als alle vrijwilligers morgen besluiten er een dag de brui aan te geven, weten we zeker dat de maatschappij echt op zijn gat ligt.
Om me heen hoor ik dat het steeds lastiger wordt om alle rollen in te vullen. Bij het vinden van voldoende vrijwilligers om een vereniging te bestieren. Bij het organiseren van een evenement. Glimlach komende zaterdag vooral even extra vriendelijk naar de verkeersregelaar bij de Halve van Nijkerk, of welke andere vrijwilliger je ook tegenkomt bij je weekendactiviteiten. Deze column is een ode aan de helden die onbetaald werk verzetten. De EHBO-ers, de luizenvaders, de brandweervrouwen, de materiaalmannen, de sportteamleiders; deze lijst kan eindeloos doorgaan. De waarde van vrijwilligers is groot. En dat geldt, als je het mij vraagt, niet alleen voor de mensen die van hun inzet afhankelijk zijn, maar ook voor wie het uitvoeren.
Maatschappelijk resultaat geeft misschien wel meer voldoening dan economisch of commercieel resultaat. En ja, natuurlijk, de huur/hypotheek en andere vaste lasten moeten betaald. Maar in the end is het zo waardevol een ander te kunnen en mogen helpen. De Nederlandse overheid probeert momenteel mensen te verleiden meer te gaan werken: ‘Wil je meer werken? Laat het merken’. Laten we – zonder nu op die campagneleus/insteek in te gaan – ook onbetaald werk in deze overweging meenemen, op waarde schatten én daar dankbaar voor en trots op zijn.