Vrijdag 24 maart organiseerde de Nederlandse Gemalen Stichhting NGS een vrijwilligersdag in de stoomgemalen Hertog Reijnout in Nijkerk en Putter Stoomgemaal in Putten. De NGS is een samenswerkingsorganisatie ten behoeve van behoud en beheer waardevolle Nederlandse Gemalen, gericht op de waterpeilbeheersing in Nederland.

De ca. 50 aangesloten stichtingen hebben het beheer over vele oude en nieuwe stoom – diesel of elektrische gemalen. Bij deze vrijwel unieke gemalen werken veel vrijwilligers aan het in stand houden van dit industriële erfgoed. Door de unieke situatie dat op één dag twee oude, nog werkende, stoomgemalen bezocht werden was de belangstelling zo groot dat de NGS moest besluiten het aantal deelnemers te beperken.

‘sMorgens werden ruim 100 bezoekers gastvrij ontvangen bij Putter gemaal. Volledig onder stroom en met draaiende stoommachine en scheprad. Een juweel dat bij de bezoekers veel bewondering oogste. De eigenaar van het gemaal, Willem van de Klok, vertelde de deelnemers over de historie en de techniek van het stoomgemaal. Hierna werd het Stoomgemaal Hertog Reijnout bezocht. Ook hier was alles volop in bedrijf. Uniek was dat voor deze gelegenheid beide schepraderen in bedrijf waren. Jan van de Veen vertelde op humoristische wijze de geschiedenis van het gemaal.

De Gemalenstichting en de leden van deze vereniging werken in vele gevallen samen met de waterschappen in Nederland. Om die reden was in samenwerking met het Waterschap Vallei en Veluwe een excursie gepland naar de recent aangelegde waterkering rond de haven van Spakenburg De heer Vinke van het Waterschap hield in het stoomgemaal eerst een interessante inleiding in de bovenzaal van Hertog Reijnout. De basis van het verhaal trof recente dijkverzwaringen aan de Zuidelijke Randmeren en de Eem. Een bijzonder project hierbij was de beveiliging van de oude haven van Spakenburg met behulp van een zelfsluitende waterkering. Deze waterkering id geheel verzonken in de bestrating rond de historische haven aangelegd.

Na de lezing werd er in Spakenburg tijdens een wandeling verder uitleg gegeven van de uitgebreide werkzaamheden in Spakenburg. Het was bijzonder interssant te zien hoe de zelfsluitende waterkering in en om de oude havens in het staratenpatroon was verwerkt. Al met al een prachtige afsluiting van deze dag. Deze dag werd opgenomen door TV Gelderland.

Bron en Foto’s: Harry Koelewijn